Posts tonen met het label herhaling. Alle posts tonen
Posts tonen met het label herhaling. Alle posts tonen

maandag 20 juni 2011

geboortetrauma : onbewuste "herhalingsdwang" van de ouders die zich uit in het kind

Vandaag zag ik een moeder en een dochter. Dochter komt langs omdat ze niet spreekt en een slechte motoriek heeft. Volgens de juf heeft ze ADHD: ze luistert niet, maakt rommel, maakt lawaai, loopt van het ene naar het ander.

We doen een kiekeboespelletje. Ze doet dat graag en lacht wanneer onze ogen elkaar ontmoeten. Ze verstopt zichzelf ook eens achter het blad en komt zelf ook weer piepen. Het feit dat ze graag geluid maakt valt nu nog meer op. Ze haalt allerlei spullen uit de kast, strooit ze rond, laat ze op een verschillende wijze vallen, frommelt plastic mapjes op, stapt erop, krast op het bord, tekent op het bord, laat een krijtje vallen, maakt krabbeld, tikt met het krijtje op het bord, probeert het geluid uit met een andere kleur krijt… Dan neemt ze blokken, tokkelt en klopt erop met verschillende voorwerpen. Ze lijkt dat leuk te vinden. Ze giet doosjes met kaartjes leeg. Alles maakt verschillende geluiden, en wanneer ze iets hoort dat ze voordien nog niet gehoord had, herhaalt ze de beweging eens. Volgens de juf heeft ze ADHD. Dit klopt niet: dit meisje experimenteert met geluid. Dat is iets heel anders, ook al ziet het er hetzelfde uit.

Intussen is moeder aan het vertellen... De geboorte was nogal moeilijk: er zat een navelstreng rond haar nek, zag blauw, lage APGAR-score, weende het eerste halfuur niet. “Nadien is het niet meer gestopt,” zegt moeder. Een tijdje geleden een kindje zag dat in het spreken van de ouders “traag geboren was” en waarbij de geboorte “lang duurde”. De aanmeldingsklacht was daar haar traagheid in het lezen en handelen. Nu zien we een kindje waarover de moeder vertelt dat ze niet weende en dat ze een navelstreng rond haar nek had. Hier zien we dat het meisje niet weent en haar woorden niet aanblaast (wanneer ze haar mond opent om iets te zeggen, horen we niets). De invloed van het narratief rond de geboorte is niet voorspelbaar en niet wetenschappelijk vast te stellen. Toch heeft de geboorte invloed op het verdere verloop in die zin dat de ouders daardoor geheel onbewust een specifieke houding aannemen tenaanzien van het kind en er op een bepaalde manier over spreken en denken. Dit heeft invloed op de ontwikkeling van het kind. Zo geeft moeder aan dat ze haar dochter wat gespaard heeft, haar veel geknuffeld heeft (zodat ze niet teveel zou wenen). Ze maakte zich zorgen omdat ze op vraag van het ziekenhuis tot haar 1,5jr veel onderzoeken heeft moeten doen: neuroloog, neuropsychychiater, hersenscan,… Men verteld haar na afloop dat er veel motorische problemen zouden zijn.



Dit zuurstoftekort bij de geboorte zal zeker een biologische invloed gehad hebben, maar we mogen de impact van het geboorteverhaal niet minimaliseren: soms zijn deze zaken zichzelf vervullende voorspellingen: we zien dat het kindje nu ook motorische problemen heeft. Maar ik zie ook dat moeder, zonder dit door te hebben, haar kind bvb niet stimuleert tot de juiste aanpak (bvb: hoe neem je ene potlood vast?). Ik merk dat het meisje, mits enige aanwijzingen weg is met een goede pengreep. Moeder kijkt verbaasd. Ik geloof dat dit meisje wel veel in zich heeft, maar dat men haar moet stimuleren om het tot uiting te brengen. Ik wil ook nog even signaleren dat ik niet geloof in zweverige hypotheses à la “geboortetrauma’s” en andere spirituele halfzachte zaken. Men kan wel vaststellen dat de mate waarin de geboorte afwijkend of traumatisch is voor de ouders, ze dit trauma in hun spreken over het kind opnemen en als een “self-fulfilling prophecy” hanteren en weer onbewust tot uiting laten komen. Hier zien we een zogenaamde herhalingsdwang: de herhalingsdwang brengt onbewust de traumatische gebeurtenis steeds weer via het "handelend herhalen" in herinnering en brengt zo de onbewuste herinnering tot uiting. In dit geval toont het kind nu ook nog steeds (mits het intermediaire van de opvoedingsstijl van de ouders en het spreken van de ouders over het kind) het geboortetrauma. De "mythe" rond de geboorte is structurerend voor de ontwikkeling van het kind.

Graag merk ik nog op dat ADHD ook een mythe is. Dit meisje heeft geen ADHD, maar in een technocratische maatschappij (gsm, mp3, www, adhd, cvs, c4,...) krijgen afkortingen blijkbaar hetzelfde statuut.

We merken ook op dat de moeder het niet nodig vond ook maar iets aan het meisje uit te leggen over de scheiding en de bezoeksregeling. "Want ze snapt dat toch niet".

Ik geef het meisje een mondharmonica en toon haar hoe ze kan blazen. Ze maakt geluid. Dan vraag ik “a” te zeggen. Ik hoor niets. Haar mond gaat open, maar er is geen aanblazing. Ik teken een gezichtje op het bord en accentueer de mond. Ik toon haar haar mond, wrijf erlangs, toon hem in de spiegel. Mond open, mond toe. Op de tekening teken ik dat ook . Hetzelfde met het oor: tonen, voelen, op de tekening. Ik teken een streepje tussen haar mond (mannetje 1 = zij, het andere mannetje ben ik) en mijn oor. Blazen, blazen, harmonica afnemen, stille a, luider, nog luider… mijn oor dichter, ik hoor haar uiteindelijk. Ik teken nu verschillende dingen op het bord. Ze kan blijkbaar ook echt wel dingen benoemen: boom, vis, poes, maison, vélo, auto, baby, hond. Soms valt ze weer stil: mondharmonica en dan weer spreken. Dan horen we haar weer. Nu ze geluid kan maken met haar mond vervalt de noodzaak geluid te maken door te kloppen, te slaan, dingen te laten vallen, te frommelen… Ik teken ook twee huisjes. Voor het ene huis een grote figuur (mama) en 2 kleinere (de broers) en het meisje zelf. Dan teken ik bij het andere huis ook een grote figuur. Ze zegt spontaan papa. Ik gom haar uit bij mama en teken haar erbij bij papa, en weer andersom. Ik toon aan de moeder dat ik haar zo ook uitleg wat er aan de hand is op het vlak van de scheiding. Het meisje herhaalt regelmatig de benoemingen etc.

Bij het afscheid zei ze “dada”.